İfrat ve tefritin kaynağı cehalettir.
İslam’da bir konuda ifrata ve tefrite sapmamak için o konunun nasıl ve ne kadar olması gerektiğini bilmek icap eder. Bilgi olmadan bir meselenin azını yahut fazlasını göz kararı tespit etmek mümkün değildir. Böylesi kabaca bir yaklaşım ile ortalama almak ve bunu mutedil saymak doğru ve isabetli bir yöntem değildir. Bu yüzden her konunun ölçüsünü ve çerçevesini öğrenerek ona göre fazlasına ifrat, azına tefrit diyebiliriz. Yoksa göreceli ve keyfî durumlarla karşılaşırız.
Söz gelimi bir kimseye, cumadan cumaya namaz kılmak mutedil, her gün beş vakit namaz kılmak ise aşırılık olarak gelebilir. Bir başkası bayramdan bayrama namaz kılmayı orta bir yol sayabilir. Öte yandan birileri, ramazanın her günü oruç tutmayı aşırı bulup bir gün tutup bir gün tutmamayı dengeli bir yaklaşım olarak görebilir. Dikkat edilirse ifrat ve tefrit mevzusu bir aritmetik ortalamadan sapma konusu değildir. Aynı şekilde öznel bir yaklaşımla bir optimum arayışı da değildir. Çünkü esas olan, ölçüye uygunluktur.
Prof. Dr. Hfz. Halis AYDEMİR
“Kuran ve Sünnet Perspektifinden İfrat ve Tefrit”
Diyanet Dergisi | Temmuz 2023
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder